义丛 | 义项 | 例句 |
外部经过 | 1) birär närsiniŋ ičidin, arisidin, üstidin yaki yenidin yürüp, učup yänä bir täripigä yätmäk 经过、越过 | ular asma köwrüktin ötkändin keyin bir az däm elišmaqči boldi. 他们打算过了天桥后休息一会儿。 |
2) waqit, päytni bildüridiğan sözlärdin keyin kelip, uniŋdin aŋlišilğan waqit birlikiniŋ dawam qilip tügišini bildüridu (时间)过去 | on kün ötkändin keyin, u šähärgä kirip čiqmaqči bolğanliqini eytti. 过了十天他说要进城。 | |
3) turmuš käčürmäk, yašimaq 过日子,生活 | u män bilän yaxši ötidu. 他和我过得很好。 | |
4) čiqiwalmaq; jenini jan ätmäk 度过,安身立命 | šu qattiq künlärdin qandaq öttüŋlar, däp soridim män apamdin. “这些艰难的日子你们是怎么度过的?”我问 妈妈。 | |
5) ötküzmäk, käčmäk 经历 | mušu yašqa kirgüčä meniŋ bešimdin ötkän išlar az ämäs. 到这个年龄我经历的事不少。 | |
6) köz aldida päyda bolmaq; gäwdilänmäk; käčmäk; käzmäk 出现,呈现 | ötmüštä tartqan japa-mušäqqätlär bir-birläp köz aldimdin ötti. 过去的艰辛一个个都历历在目。 | |
7) šahit bolmaq, ispat bolup bärmäk 作证,证明 | anam yalğan guwahliqtin ötüšni rät qilğan wä šu azablar tüpäylidin ölüp kätkän. 我母亲拒绝作伪证并且因为这些痛苦而死。 | |
8) birär iš-härikätni qilišqa kirišmäk 开始进入做某事的状态 | bu iš adätkä aylinip kätkänidi, keyin ixtiyarsiz halda aygül bilän bolğan munasiwitini oylašqa ötti. 这事已经成为习惯了,后来他不由得开始考虑和阿依古丽的关系。 | |
9) hes qilinmaq, sezilmäk, körülmäk 被感觉 | qädri ötmäk 珍惜 | |
10) ölmäk, wapat bolmaq 死,去世 | uniŋ ayali buniŋdin xeli yillar ilgiri duniyadin ötkänidi. 他的妻子在很久以前就去世了。 | |
11) tügimäk, tamam bolmaq, axirlašmaq 结束,终止 | xälqimizgä yol bašlap, ömrüŋ ötkän ämäsmu? 你不是给我们的人民带路过了一辈子吗? | |
经界标转移 | 12)bir kimgä, birär täräpkä täwä bolmaq; bir kimgä täälluq bolmaq, mülkigä aylanmaq 转入,转归 | yär ämdi bizgä ötti. 土地现在归我们了。 |
13) birär närsigä täsir qilmaq, yuqmaq 传染,感染,沾 | uniŋdiki kesäl ämdi maŋa ötti. 他的病现在传染给我了。 | |
14) tälim bärmäk, ögätmäk 教 | sän bügün qaysi därsini öttüŋ? 你今天上什么课了? | |
静态居上 | 15) birär artuq täripi, artuqčiliqi, üstünlüki bilän bašqilardin üstün turmaq 超过 | xotän boyičä uniŋdin ötidiğan bay yoq, dedi u. 他说和田没有人富过他。 |
16) yašap, mälum bir yašqa kirip, uniŋdin halqimaq, ašmaq 超过(年龄) | u hazir 50tin ötti. 他现在已经过五十岁了。 | |
17) birär därijigä, täläpkä, ölčämgä tošmaq; därijigä tošup setilmaq 达到,够等级卖 | bu mallar bazarğa ötmäydu. 这些牲畜不能拿到巴扎上去卖。 | |
内部经过 | 18) närsiniŋ yänä bir täripigä tešip čiqmaq 钻到、穿过东西的另一边 | polat mix šaldin ötti. 钢钉穿过了水稻。 |
19) inawätkä elinmaq, aqmaq 流通,被承认 | bu pul bu yärdä ötidu. 这钱在这里可以流通。 | |
20) täsir qilmaq; aqmaq 影响,管用,顶用 | u adämgä söziŋiz ötämdu? 你的话对那个人管用吗? | |
21) birär xatağa yol qoymaq; xata qilmaq; sadir bolmaq, yüz bärmäk, ötülmäk 允许,发生,产生 | gunah mändin ötti. 我犯错了。 | |
22) razi bolmaq, unimaq; tästiqlanmaq, maqullimaq 同意,愿意 | uniŋ gepi tästiqtin ötti. 他的话被批准了。 | |
23) käčürmäk, äpu qilmaq 原谅,宽恕 | qanni qan bilän yuğili bolamdu? män uniŋ gunahidin öttüm. 以牙还牙有必要吗?我原谅了他的罪过。 | |
24) kütülgän birär täläp yaki čäktin ašmaq, halqiliq päyttä sinalmaq 通过(考验) | u täkšürüštin ötti. 他通过了检查。 | |
25) bašqa bir täräpkä qošulmaq, bašqilar täräpdari bolmaq; ağmaq, mayil bolmaq 拥护,偏向 | dehqanlar biz täräpkä ötti. 农民们拥护我们。 | |
26) qobul qilinmaq, kirmäk 被接受,进入 | u axiri partiyigä ötti. 他终于入党了。 |